Isolatie van monumenten voor hedendaags duurzaam behoud
Isolatie in monumentenzorg speelt een cruciale rol bij het behoud en verduurzaming van historische gebouwen. Het hoofddoel is het behouden van ons erfgoed terwijl we tegelijkertijd moderne energie-efficiëntie nastreven. In de loop der jaren kunnen er talloze openingen en kieren ontstaan, wat resulteert in aanzienlijk warmteverlies en een verhoogd energieverbruik om deze gebouwen te verwarmen. In Vlaanderen is er zelfs een Energiedecreet van kracht, dat vereist dat historische gebouwen bij renovatie moeten voldoen aan energieprestatie- en binnenklimaatnormen.
Enerzijds is het thermisch isoleren van daken, vloeren en gevels van vitaal belang om warmteoverdracht te verminderen, waardoor de binnentemperatuur wordt gestabiliseerd. Traditionele materialen zoals wol en houtvezelplaten worden vaak gebruikt. Anderzijds is vochtisolatie noodzakelijk aangezien vocht verwoestende gevolgen kan hebben voor monumenten.
Het isoleren van monumenten is echter geen eenvoudige opgave, gezien het risico op schade (zowel op korte als lange termijn). Het is belangrijk dat het isolatiesysteem, naast esthetische overwegingen, naadloos aansluit op de bouwtechnische eigenschappen. Bij gebruik van de verkeerde (dampdichte) isolatie, is er kans op vochtvorming, schimmelvorming, rotting of vorstschade van de bestaande materialen. Bovendien zijn monumentale muren vaak oneffen, en is isolatie langs de buitenzijde geen haalbare optie vanwege de noodzaak om de cultuurhistorische waarde te behouden. Daarom is het aangeraden om met kalkproducten langs de binnenzijde te isoleren.